Zmiany w prawie podatkowym w 2021 – CIT dla spółek komandytowych

Spółka komandytowa należy do spółek osobowych obok spółki jawnej, spółki partnerskiej i spółki komandytowo-akcyjnej. Do tej pory jedynie spółka komandytowo-akcyjna z grupy spółek osobowych podlegała opodatkowaniu podatkiem CIT.

Od 1 stycznia 2021 roku taki układ przejdzie do historii, bowiem od tej daty wejdzie w życie ustawa nowelizująca, która wprowadza opodatkowanie spółek komandytowych i w niektórych przypadkach także spółek jawnych. Ustawa została opublikowana w dzienniku ustaw 30 listopada br., jednak wciąż budzi wiele kontrowersji.

Opodatkowanie spółek komandytowych

Co właściwie oznacza opodatkowanie dochodów spółki komandytowej podatkiem CIT? Innymi słowy – podwójne opodatkowanie dochodów, zarówno na poziomie spółki, jak i na poziomie wspólników. Dotychczas, prowadząc spółkę komandytową, wspólnicy odprowadzali podatek jednokrotnie, wyłącznie na poziomie wspólników, czyli wspólnicy będący osobami fizycznymi uiszczali podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT), a wspólnicy będący osobami prawnymi obowiązani byli płacić podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). Spółka nie była zobligowana uiszczać podatku. W stanie prawnym od 1 stycznia 2021 r., dochody spółki będą opodatkowane w pierwszej kolejności na etapie spółki, która odprowadzi podatek CIT, a dopiero następnie na etapie wspólników, którzy uzyskają dochody z tej spółki.

Ministerstwo Finansów uzasadniając zmianę wskazuje, że takie rozwiązanie usprawni proces uszczelniania systemu podatkowego ograniczając agresywną optymalizację podatkową i wyprowadzanie zysku do państw stosujących szkodliwą konkurencję podatkową.

Najważniejsze informacje w związku z wprowadzeniem ustawy nowelizującej:

1. Ustawodawca nie przewidział wyjątków od opodatkowania spółek komandytowych, czyli wszystkie spółki, niezależnie od wielkości obrotów, liczby zatrudnionych pracowników czy od formy prawnej ich udziałowców, będą opodatkowane podatkiem CIT, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium RP.
2. W związku z krytyką zbyt krótkiego okresu vacatio legis, do ustawy nowelizującej dodano art. 12 ust. 2, którego treść brzmi następująco „Spółka komandytowa może postanowić, że przepisy ustaw zmienianych w art. 1 i art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do tej spółki oraz przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem w tej spółce począwszy od dnia 1 maja 2021 r. W takim przypadku spółka komandytowa uzyskuje status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych z dniem 1 maja 2021 r.”. Oznacza to, że mimo tego, że ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2021 r., spółka komandytowa będzie mogła przejść na ten sposób opodatkowania dopiero od dnia 1 maja 2021 r.
3. Komandytariusz będzie uprawniony do skorzystania ze zwolnienia od podatku kwoty stanowiącej 50 % przychodów uzyskanych przez komandytariusza z tytułu udziału w zyskach w spółce komandytowej mającej siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie więcej jednak niż 60 000 zł takich przychodów uzyskanych w roku podatkowym odrębnie z tytułu udziału w zyskach w każdej takiej spółce komandytowej, w której podatnik jest komandytariuszem. Co jednak ważne, nie każdy komandytariusz będzie mógł skorzystać z powyższego zwolnienia. Ustawa przewiduje, że zwolnienia nie stosuje się do komandytariusza, który:

   – jest członkiem zarządu:

   a) spółki posiadającej osobowość prawną lub spółki kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej lub

   b) spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej, lub

   – jest podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT z członkiem zarządu lub wspólnikiem spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej.

   Powyższe przepisy zostały skonstruowane zatem w taki sposób, że w praktyce ze zwolnienia skorzysta jedynie niewielki odsetek przedsiębiorców.

4. Spółka komandytowa, która uzyskuje rocznie przychody nie wyższe niż 2 mln euro, będzie uprawniona do skorzystania z obniżonej stawki podatkowej (9 %). Obecnie, limit ten wynosi 1,2 mln euro.
5. Komplementariusz spółki komandytowej będzie opodatkowany na analogicznych zasadach co komplementariusz spółki komandytowo-akcyjnej. Na gruncie obecnej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, komplementariusz spółki komandytowo-akcyjnej ma prawo do odliczenia od podatku od dywidendy podatku CIT zapłaconego przez spółkę w zakresie odpowiadającym procentowemu udziałowi w zysku komplementariusza. Od 2021 r. komplementariusz spółki komandytowej również będzie opodatkowany w ten sposób co oznacza, że w zasadzie z punktu widzenia komplementariusza, zmiana nie wpłynie znacząco na jego opodatkowanie, gdyż de facto będzie opodatkowany jednokrotnie.

Opodatkowanie spółek jawnych

Od 2021 r. opodatkowane podatkiem CIT zostaną także niektóre spółki jawne. W tym przypadku ustawodawca wskazał jednak krąg podmiotów, na których będzie ciążyć powyższe obciążenie.

 Opodatkowane podatkiem CIT zostaną jedynie te spółki jawne, których przynajmniej jednym z udziałowców jest podmiot nie będący osobą fizyczną, chyba że spółka jawna złoży:

a) przed rozpoczęciem roku obrotowego informację, według ustalonego wzoru, o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, o którym mowa odpowiednio w art. 8 ust. 1 ustawy o PIT albo w art. 5 ust. 1 ustawy o CIT, lub

b) aktualizację tej informacji w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w przekazanej informacji,

— do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego podatnika osiągającego dochody z takiej spółki.

Spółka jawna składająca się wyłącznie z osób fizycznych pozostaje zatem poza kręgiem podmiotów opodatkowanych podatkiem CIT.